در حال حاضر یکی از متداول ترین روش های تامین آبگرم مصرفی در اکثر ساختمان های مسکونی، اداری وتجاری استفاده از انواع پکیج گرمایشی می باشد. هر سیستمی از کنار هم قرار گرفتن اجزا و قطعات ریز و درشتی تشکیل شده که هماهنگی و درست کردن هریک از آنها سبب عملکرد صحیح دستگاه می شود. شیر سه طرفه یکی از اجزای مهم و کاربردی در انواع پکیج دیواری می باشد. همانطور که از نامش پیداست دارای 3 مسیر و راه خروجی می باشد. پکیج های گرمایشی در دو نوع تک مبدل و دو مبدل تولید و در بازار موجود می باشند. شیر سه طرفه پکیج دومبدل دارای یک مسیر ورودی اصلی و دو مسیر خروجی فرعی است. مسیر ورودی پکیج به مبدل اصلی متصل بوده، مسیر های خروجی فرعی یکی به مبدل ثانویه و دیگری به مدار رفت رادیاتور متصل می گردد.

اما کاربرد شیر سه طرفه در پکیج چیست و چه وظیفه ای در پکیج های دیواری به عهده دارد، در ادامه به آن اشاره خواهیم نمود. پکیج های گرمایشی در دو نوع تک مبدل و دو مبدل تولید و در بازار موجود می باشند. این قطعه در پکیج های دو مبدله وظیفه ی تعویض مدار آبگرم مصرفی و آب مورد نیاز مدار گرمایشی را به عهده دارد. شیر سه طرفه در پکیج از یک موتور محرک تشکیل شده که برای عملکرد نیاز به برق 220 ولت دارد، به طور عمده در اکثر پکیج دیواری نوع حرکت محرک به صورت خطی یعنی رفت و برگشتی می باشد، اما در برخی از مدل ها به صورت چرخی و هیدرولیکی نیز توسط سازنده های متفاوت تولید می گردد. پکیج های دو مبدل دارای قابلیت تنظیم حالت تابستانه و زمستانه هستند.

شیر سه راهی پکیج چیست؟

شیرسه طرفه پکیج، به یکی از قطعات پکیج گفته می‌شود، که وظیفه تقسیم آب بین شوفاژها و آب گرم مصرفی را دارد. شیرسه‌راهی پکیج دارای یک ورودی جهت دریافت آب و دو خروجی یکی برای انتقال آب به شیر آب‌ گرم مصرفی و دیگری جهت انتقال آب به شوفاژها (رادیاتورها) است. اجزای تشکیل دهنده شیرسه طرفه پکیج: موتور، بلوک سه راهه و سوپاپ هستند.
عملکرد این قطعه زمانی که آب گرم مصرفی، باز می‌شود، این‌گونه است که، سوپاپ به سمت داخل فشار داده شده و مسیر آب گرم به سمت شوفاژها بسته می‌شود و آب به شیر آب گرم مصرفی، منتقل خواهد شد و تا زمانی که آب گرم شیر مصرفی بسته نشود، مسیر آب به سمت مبدل ثانویه (شوفاژ و رادیاتورها) باز نمی‌شود.
شیر سه راهی پکیج، مسیر انتقال آب‌گرم به شیر آب‌گرم مصرفی و مبدل ثانویه را به کمک سوپاپ باز و بسته می‌کند، در زمانی که موتور بالا باشد، آب‌گرم تامین شده به وسیله پکیج را به مبدل ثانویه منتقل می‌کند و زمانی‌که پایین می‌آید، آب‌گرم مصرفی محیط را تامین می‌کند.

عملکرد شیر سه طرفه پکیج

زمانی که پکیج در حالت مصرفی قرار دارد وقتی که آب گرم مصرفی را باز می‌کنیم شیر سه طرفه با عملکرد خود مسیر مدار گرمایشی را بسته و آب از مبدل اصلی به سمت مبدل ثانویه هدایت می‌شود و تا زمانی که آب گرم مصرفی باز است این فرایند ادامه می‌یابد.
اگر در حالت زمستانه پکیج را روشن کنیم و هیچ کدام از شیرهای مصرفی باز نباشد شیر سه طرفه با عملکرد خود مسیر مدار مصرفی را بسته و آب به مسیر رفت رادیاتور منتقل می‌شود و پس از عبور از مسیر رفت رادیاتور ، از طریق مدار برگشت به سمت پمپ دستگاه جریان می‌یابد.

نحوه تست شیر برقی پکیج و علائم خرابی آن

اگر با اشکالاتی چون گرم نشدن رادیاتورهای پکیج یا گرم نشدن آب گرم مواجه شدید، برای عیب یابی اولین کار بررسی و تست شیر برقی پکیج است. بنابراین اقدامات زیر را تک به تک انجام دهید:

1. تست موتور شیر سه راهی پکیج

موتور در شیر برقی پکیج دیواری به این شکل عمل می کند که بعد از باز کردن آب مصرفی مسیر حرکت آب به سمت رادیاتورها توسط اورنگ بسته می شود. میله شاسی داخل موتور نیز مسیر را برای انتقال مسیرآب گرم مصرفی را باز می کند. برای تست موتور شیر سه راهی طبق مراحل زیر پیش روید:

سر فیش موتور را باز کنید.

سیم وسطی و یکی از سیم‌ های جانبی را به برق شهری وصل کنید.

در صورت سالم بودن شیر برقی، موتور کار می‌کند. هم چنین در صورت سالم بودن موتور اگر سیم برق شهری را از سیم جانبی جدا کنید و به سیم دیگر انتقال دهید، دوباره موتور کار می کند.

2. تست رادیاتور ها

در مواقعی، بعد از باز کردن آب گرم دمای آب به میزان دلخواه نمی رسد. در چنین وضعیتی می توانیم بگوییم که اورنگ نمی تواند مسیر انتقال آب به مبدل ثانویه را به طور کامل ببنند و فقط نیمی آب به مبدل ثانویه منتقل می شود. این مورد می تواند از علائم خرابی شیر برقی پکیج باشد. برای همین باید شیر برقی را تعویض کنید. البته قبل از بررسی شوفاژ بهتر است سیستم را در حالت زمستانه بگذارید.

درصورتی که رادیاتورها گرم نمی شود. هم چنین آب گرم مصرفی به خوبی تامین نمی شود، ولی شوفاژها گرم هستند. این می تواند از دیگر علائم خرابی شیر برقی پکیج دیواری باشد. در صورت اطمینان از خرابی این شیر باید به مراکز فروش قطعات پکیج دیواری مراجعه کرده و قطعه جدید را خریداری کرد.

3. تست فشار گاز شیر برقی پکیج

یکی دیگر از مواردی که برای اطمینان از خرابی شیر برقی باید تست و چک کنید، فشار گاز پکیج است. برای این کار بایستی فشار را با دستگاه مانومتر اندازه گیری کنید. به این شکل عمل کنید:

ابتدا درپوش شیر گاز را بردارید و پیچ های قسمت پایین و سمت چپ را باز کنید.

با کمک مانومتر فشار گاز شیر برقی پکیج را اندازه بگیرید.

بعد پکیج را روی حداکثر توان بگذارید و آب گرم مصرفی را باز کنید.

بعد از چند ثانیه فشار گاز ورودی با فشار گاز شیر برقی را بررسی کنید.

4. تست آب گرم مصرفی شیر سه راهی پکیج

برای تست آب گرم مصرفی طبق مراحل زیر پیش روید:

آب گرم مصرفی را باز کنید و به مدت کوتاهی به آب اجازه دهید که خارج شود.

سپس دمای لوله رفت را بررسی کنید. در صورتی‌که گرم بود، شیر برقی خراب شده و به تعویض نیاز دارد.

5. سایر موارد

مورد دیگری که باید تست کنید، دمای آب داخل لوله برگشت است. لوله برگشت بعد از پمپ و قبل از ورود به پکیج قرار دارد. اگر دمای آب بعد از پمپ بیشتر بود، سوپاپ سه راهی پمپ دچار نشتی شده و باید آن راتعویض کرد.

از دیگر علائم خرابی شیر سه راهه مشاهده ارورهای روی صفحه نمایش و چشمک زدن چراغ های پکیج می باشد. زمانی که با این ارورها مواجه شدید بعد از عیب یابی باید شیر سه راهی پکیج را تعویض کنید. تا ارورها برطرف شوند.

نحوه تعویض شیر سه راهی پکیج دیواری

پس از عیب یابی پکیج و بررسی علائم خرابی شیر سه راهه پکیج به چگونگی نحوه تعویض شیر سه راهه می‌رسیم که در این بخش برای شما توضیح داده خواهد شد.

قبل از انجام هرکاری، ابتدا باید یک شیر سه راهه از جنس خوب (ضد زنگ) و متناسب با مدل پکیج خود تهیه کنید چراکه پس از مدت زمان کمی نیاز به تعویض دوباره آن نباشد.

در مرحله اول باید دستگاه را از برق خارج کنید.

ورودی آب به پکیج را قطع کنید همچنین آب درون پکیج را تخلیه کنید.

در این مرحله پکیج را باز کنید و شیر سه راهه را از سه قسمت که به سایر قطعات پکیج متصل است جدا کنید.

در مرحله بعد شیر سه راهه جدید را در محل شیر سه راهه قبلی قرار داده و متصل کنید و با بست آن‌ها را محکم ببندید آن‌ها را بررسی کنید و از نداشتن نشتی آن‌ها مطمئن شوید.

شما می‌توانید شیر سه راهه را در مسیر رفت و برگشت هم وصل کنید، اما بهتر است بدانید با انجام این کار عمر دستگاه کم شده و پس از مدتی به دلیل وجود همیشگی آب گرم در مسیر رفت سوپاپ‌ها خراب می‌شوند.

در آخرین مرحله سایر قطعات پکیج را مطابق زمانی که آن را باز کردید، ببندید و آن را روشن کنید. در صورت بروز هرگونه مشکل، پکیج را خاموش کرده و از نمایندگی‌های تعمیر پکیج کمک بگیرید.